Klub ljubitelja muzike, filozofije i filma: Poštanska kočija
Klub ljubitelja muzike, filozofije i filma: Poštanska kočija
Šesti susret članova Kluba ljubitelja muzike, filozofije i filma održaće se u utorak, 18. juna 2019. godine, u Omladinskom klubu „Skladište“ Fondacije „Danilo Kiš“, sa početkom u 19.30. Razgovor sa članovima Kluba vodiće Dragan Krstić, profesor filozofije. Ulaz je slobodan. Klub je otvoren za nove članove.
Na početku druženja prikazaće se film „Poštanska kočija” (1939) Džona Forda (1895-1973), jednog od najvećih reditelja svih vremena, a potom će se otvoriti diskusija iz različitih uglova.
Većina filmskih teoretičara, estetičara i kritičara su saglasni u stavu da je Džon Ford “aksiom sedme umetnosti, filmski stvaralac koji se ne dovodi u pitanje i u odnosu na koga se procenjuju kreativne mogućnosti i umetnička dostignuća drugih”.
Tokom radne karijere, koja je trajala više od pola veka, snimio je oko 140 filmova, među kojima su više od trećine vesterni. Ford će ostati upamćen po aksiomatičnoj rečenici: “Zovem se Džon Ford. Ja pravim vesterne”.
Među filmskim teoretičarima, estetičarima, kritičarima i filmofilima preovladava mišljenje da je “Poštanska kočija” najznačajniji vestern film snimljen tridesetih godina. Nije mali broj ni onih koji smatraju ovaj film najautentičnijim vesternom svih vremena.
Čuveni filmski teoretičar i estetičar Andre Bazen, kome je, uzgred rečeno poznati francuski filmski estetičar Anri Ažel u svojoj knjizi ,,Estetika filma” posvetio veliku pažnju, kaže da je Ford u ,,Poštanskoj kočiji” došao do ,,savršene ravnoteže između društvenih mitova, istorijskih sećanja, psihološke istine i tradicionalne tematike režije vesterna”.
Godine 1939. Udruženje njujorških filmskih kritičara dodelilo mu je nagradu za najbolju režiju, za film ,,Poštanska kočija”. Ovu nagradu je dobio još tri puta. Dobitnik je 4 "Oskara" za igrane filmove: “Potkazivač”, “Plodovi gneva”, “Kako je bila zelena moja dolina” i “Miran čovek”.
Naš filmski teoretičar Srđan Savić kaže da je za film ,,Poštanska kočija”, kao i za druge Fordove filmove, “tipična slojevita multiplanska kompozicija kadra, diskretni, pripovedno funkcionalni pokreti kamere i neuznemirujući odmereni rezovi koji nikad ne pretenduju da provociraju šok kod gledaoca”. Sve to stvara prepoznatljivu atmosferu Fordovih filmova.
Kada je reč o Fordovim filmovima, svakako, treba reći da istinske filmofile fascinira, između ostalog, dobroćudni humor koji je prisutan u gotovo svim njegovim filmovima, koji nije opterećen stegama visokoparnog intelektualizma.
Gledano iz filozofskog ugla, iz perspektive aksiološke estetike, ovaj film potvrđuje stav da tajna filma, tajna umetnosti nije u sadržaju, već u načinu na koji umetnik stvara. Drugačije rečeno, umetnička, tj. estetska vrednost filma nije u sadržaju, već u formi. U tom smislu treba razumeti Geteove reči da “sadržaj vide svi, a formu (ono estetsko) samo neki”.
