Arheološko mapiranje Subotice - do sada otkriveno 69 lokaliteta, u toku radovi na terenu u Čantaviru

Arheološko mapiranje na terenu se radi u jesen i na proleće, kada nema biljnih kultura koje bi se mogle oštetiti. Arheolozi izlaze na teren, prikupljaju površinski materijal i mapiraju lokalitet. 

 - Izabrali smo područja za koja smatramo da postoji najveća verovatnoća da otkrijemo nalazišta. Imamo i stare toponime i hidronime, koje su stari istraživači zabeležili, pa lokacije biramo i prema njima. Prve lokacije su uglavnom terase i obale reka, tamo gde je bilo pogodno za život, nije bilo plavno a opet je bilo dovoljno vode za svakodnevne potrebe. Sada se nalazimo na obali reke Čiker, gde očekujemo da mogu biti naselja iz perioda kada su na ovim prostorima živeli Sarmati - objašnjava dr Neda Mirković Marić, arheolog konzervator savetnik Međuopštinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture Subotica. 

PROJEKT "ARHEOLOŠKA MAPA SEVERNE BAČKE" - Projekat je započet 2017. godine, a do sada je mapiranje završeno u pet opština -  Kanjiža, Senta, Ada, Mali Iđoš i Bačka Topola, gde je ukupno mapirano 750 lokaliteta. Očekuje se da mapiranje Subotice trajati više sezona, budući da je za nešto više od mesec dana rada mapirano 69 lokaliteta, te da će nakon mapiranja Subotice ukupan broj lokaliteta premašiti 1000. 

Nakon što prikupljeni površinski materijal prikupe i procene prelazi se na sledeću fazu, u okviru koje se vrše geofizička snimanja da bi se utvrdili svi potrebni elementi za utvrđivanje lokaliteta. 

 - Površinski materijal su uglavnom, u zavisnosti od karaktera lokaliteta, ulomci grnčarije, životinjskih kostiju, zavisi šta se tu nalazilo - ako je naselje očekujemo da će biti ostataka zgure, topljenog metala, koji svedoče da je u tom naselju bilo i metalurgije. Sem grnčarije i životinjskih kostiju, pronalazimo i ostatke ljudskih kostiju, maltera, opeke, u takvim slučajevima znamo da je u pitanju crkva sa grobljem, odnosno nekropolom, koja je pripadala obližnjem naselju, i upravo takav jedan slučaj imamo u Čantaviru na jednom uzvišenju - kaže Mirković Marić, objašnjavajući faze koje će tek uslediti - Nakon toga, elektronski beležimo granice površinskom materijala, koje će postati granice prostiranja lokaliteta. Ono što je neka sledeća faza, da bismo konkretno znali koja vrsta lokaliteta koja je u pitanju, da bi se kasnije moglo raditi na elaboratu za utvrđivanje lokaliteta i upisivanje u nepokretna kulturna dobra. Potrebno da se uradi geofizičko snimanje, da  znamo šta se nalazi ispod, uzemlji, neka vrsta skeniranja zemljišta.