Na arheološkom nalazištu u blizini Feketića otkrivene kosti 16 individua
Stručna ekipa koju čine dr Neda Mirković-Marić, arheolog konzervator i rukovodilac radova iz Međuopštinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture, Neda Dimovski, kustos arheolog iz Gradskog muzeja, Milica Rajičić, diplomirani arheolog i Lena Đuranović Sabo, arhitektonski tehničar iz Međuopštinskog zavoda, od sredine jula predano rade na zaštitnim arheološkim iskopavanjima na lokalitetu u blizini Feketića, gde su do sada iskopani ostaci dela nekropole, odnosno groblja, na kojem su i otkrivene kosti.
- Pokretni arheološki materijal pripada 11-13. veku, ali ima i nalaza iz 13-15. veka. Ostaci građevinskog materijala po površini potiču verovatno od grobnih konstrukcija, a moguće i od sakralnog objekta uz koji su pokojnici sahranjivani. Po svemu sudeći, radi se o seoskoj crkvi sa grobljem. Manje su brojni nalazi iz antičkog perioda, koji pripadaju populaciji Sarmata, koja u periodu 2-5. veka naseljava Bačku i Banat - objašnjava dr Neda Mirković-Marić, dodajući da je stručna ekipa na ovom lokalitetu uvela savremenu metodologiju arheoloških istraživanja, prikupljanjem uzoraka za različite vrste analiza, poput paleobotaničke analize, identifikacije drveta, apsolutnog datovanja i drugih.
Prema podacima iz dokumentacije, na pomenutoj lokaciji nalazi se već ranije detektovani lokalitet sa nalazima iz perioda srednjeg veka, koji je u manjem obimu istraživao Laslo Sekereš 1972. godine. Tom prilikom iskopano je nekoliko arheoloških sondi i potvrđeno je postojanje, najverovatnije, sakralnog objekta.
- Ciljevi ovih zaštitnih iskopavanja su čuvanje kroz dokumentaciju objekata i struktura koje će biti ugrožene zemljanim radovima, nova saznanja o životu srednjovekovne populacije u severnoj Bačkoj, prezentacija i publikovanje lokaliteta, kao i izrada elaborata za potrebe utvrđivanja u nepokretno kulturno dobro - naglašava naša sagovornica.
Od 2017. godine, Međuopštinski zavod za zaštitu spomenika kulture realizuje projekat "Arheološka mapa severne Bačke", koji podrazumeva sistematsko mapiranje arheoloških nalazišta u ovoj oblasti. Do sada su pokrivene opštine Kanjiža, Senta, Ada-Mol, a kao rezultat projekta, evidentirano je oko 500 novih arheoloških lokaliteta. Naredne godine, projekat će obuhvatiti i opštinu Mali Iđoš, koja će arheolozima pružiti nova i detaljnija saznanja o nalazištima iz različitih perioda na ovom prostoru.
- Dalja interpretacija ovog nalazišta, kao i interpretacija kako je izgledao život u srednjem veku na prostoru Feketića i Malog Iđoša, znaćemo na osnovu detaljnijih iskopavanja lokaliteta, rezultata analiza, kao i budućih istraživanja na mapiranju nalazišta iz istog perioda i detaljnog pregleda istorijskih izvora - poručuje dr Mirković-Marić.
Zaštitna arheološka iskopavanja prve kampanje za potrebe postavljanja mreže kablova za napajanje prečistača započela su 15. jula i trajaće još dve nedelje, a finansirana su sredstvima opštine Mali Iđoš. Nastavak istraživanja lokaliteta planiran je tokom avgusta i septembra, za potrebe izgradnje prečistača otpadnih voda u Feketiću.