Predavanje povodom Evropske nedelje prevencije raka grlića materice
U Evropi i u našoj zemlji se od 25. do 31. januara različitim aktivnostima obeležava Nedelja prevencije raka grlića materice. Ove godine je to po sedmi put (od 2007. godine) , a nosilac svih aktivnosti je i ovog puta Evropska asocijacija za rak grlića materice (ECCA).
Takva potreba je izražena pošto statistika beleži da je rak grlića materice jedna od najučestalijih lokalizacija maligne bolesti stanovništva ženskog pola, pogotovo u ekonomski nerazvijenim državama Evrope, i sveta. Patogeneza bolesti je veoma dobro izučena i pouzdano je utvrđeno da postoje mere primarne prevencije, odnosno da postoji mogućnost sprečavanja nastanka ovog oboljenja. Zbog toga je važno raditi na podizanju znanja stanovništva o osnovnim činjenicama koje su povezane sa rakom grlića materice. Primenom znanja u svakodnevnom životu moguće je isključivati poznate faktore rizika, i značajno smanjivati verovatnoću razvoja bolesti.
Veoma su značajne i mere sekundarne prevencije, odnosno mogućnost ranog otkrivanja oboljenja prilikom redovnih preventivnih pregleda, kao i sprovođenjem skrininga na širokoj osnovi. O ovim merama je neophodno govoriti u širokoj javnosti i sprovoditi skrining, jer u državama u kojima se godinama u kontinuitetu tako radi značajno su smanjene stope oboljevanja i umiranja ženskog stanovništva. Dostizanje takvih pozitivnih promena je smisao i osnovni cilj obeležavanja Evropske nedelje prevencije raka grlića materice.
Naša zemlja je prema broju umrlih od raka grlića materice među prvima u Evropi! Takav trend je moguće zaustaviti, i smanjivati stope oboljevanja i umiranja. Organizovani, još uvek, decentralizovani skrinig je upravo sa tim ciljem počeo da se sprovodi u decembru 2012. Godine, za sada, u 18 opština naše zemlje. Program obuhvata žensko stanovništvo uzrasta 25 – 64 godine, sa pozivanjem svake treće godine.
Šta je skrining? Najsažetije – skrining je traženje i otkrivanje bolesti koja se još nije ispoljila (nije se razvila) , i nema simptoma. Tada je lečenje gotovo uvek uspešno, postiže se izlečenje u potpunosti! Skrining test, koji se koristi, je citološki i prema autoru se zove Papanikolau test. Uzima se tokom ginekološkog pregleda, bezbolno pošto nije invazivan. Ovaj test identifikuje (otkriva) i do 80% žena kojima je potrebno lečenje pre nego što se rak razvio, dakle u pre malignoj fazi (Ca in situ) ;
U sklopu obeležavanja Evropske nedelje prevencije raka grlića materice Centar za promociju zdravlja ZJZS će u ponedeljak, 26. januara, održati tematsku tribinu sa učenicima Ekonomske škole u Subotici, sa početkom u 8,40.
