Rak grlića materice je bolest koja se može sprečiti!
Primarna prevencija podrazumeva sprovođenje zdravstveno-vaspitnog rada sa mladima o seksualnom ponašanju i mogućnostima zaštite, kao i vakcinaciju protiv HPV virusa koji je označen kao glavni izazivač karcinoma grlića materice.
- Vakcina protiv HPV-a je najefikasnija ukoliko se primeni u mladom dobu, odnosno u periodu od 9 do 19 godina kada osobe još nisu stupile u seksualne odnose. Vakcina nije obavezna, ali je preporučena kod dečaka i devojica i distribuirana je u sve domove zdravlja od 2022. godine - podseća dr Nada Basara, specijalista ginekologije i akušerstva u subotičkom Domu zdravlja.
Redovne godišnje posete ginekologu - ova mera prevencije je od neprocenjivog značaja za otkrivanje premalignih promena na grliću, odnosno displazija koje su stoprocentno izlečive.
- Sekundarna prevencija podrazumeva otkrivanje bolesti u ranoj fazi i najznačajniji je takozvani Papanikolau test. U pitanju je jednostavan, jeftin, pouzdan i brz skrining test i preporuka je da se žena kontroliše jednom godišnje, odnosno češće ukoliko postoje medicinske indikacije - dodaje dr Basara - Prvi Papa bris potrebno je uzeti u roku od tri godine nakon stupanja u seksualne odnose. Zato preporučujemo devojkama da se negde do 21 godine jave na prvi ginekološki pregled. Tercijarna prevencija podrazumeva metode lečenja, u zavisnosti od stepena bolesti, hirurškim putem, zračenjem, hemioterapijom, kao i program rehabilitacije.
Ginekolozi podsećaju da su krvarenje, naročito posle odnosa, bolovi i pojačana sekrecija uvek razlog za vanrednu posetu ginekologu.
- Ovo je bolest koja prolazi kroz nekoliko faza, najvažnije je otkriti je u asimptomatskoj fazi, odnosno fazi u kojoj se javljaju premaligne lezije koja imaju sposobnost duge perzistencije, spore progresije godinama, pa čak i decenijama što nama ginekolozima daje mogućnost adekvatnog utvrđivanja, lečenja sprečavanja maligne bolesti. Zato su redovne posete ginekologu ključne u prevenciji, jer se simptomi koje žena može primetiti javljaju tek u poodmakloj fazi - navodi sagovornica.