Statistika otkriva - "Na selu je više gojaznih, prednjače žene"

Nije nepoznato da se na severu Vojvodine jede dobro i mrsno, a rezultati toga se vide čim se stane na vagu. Prekomerna uhranjenost Subotičana upravo je i jedan od najprisutnijih rezultata dobijenih nakon lanjske desetomesečne akcije „Selu u pohode” kada su saradnici Zavoda za javno zdravlje, doma zdravlja i Crvenog krsta obavili dobrovoljne, besplatne kontrolne preglede stanovnika okolnih naselja.

Pokazalo se da je među pregledanih gotovo 200 stanovnika seoskih sredina tek jedna četvrtina, 25 odsto, ima normalnu fiziološku uhranjenost ili normalan indeks telesne mase. Čak tri četvrtine meštana ima višak kilograma. Na osnovu preseka zdravlja stanovnika iz okolnih mesta koju je uradio Zavod za javno zdravlje u Subotici, od onih kojih imaju višak kilograma predgojazno je 34 odsto muškaraca i 38 odsto žena. Razlike nema među polovima kada je reč o gojaznosti i 37 odsto stanovnika ima indeks telesne mase od 30 kg po kvadratnom metru ili i više. Prosečna vrednosti za stanovništvo je u kategoriji predgojaznosti i to se gotovo podjednako odnosi i na muškarce i na žene.

Akcija „Selu u pohode” traje već trinaest godina, a podrazumeva da timovi medicinskih radnika – lekari, medicinske sestre i nutricionisti – svakog meseca posete jedno od sela u okolini gde stanovništvu besplatno kontrolišu krvni pritisak, prisustvo šećera u krvi, krvi u stolici, mere telesnu težinu i visinu, a odnedavno imaju i novu vagu koja meri kompoziciju tela – određuje procenat masti, vode, mišićne i koštane mase pojedinca. To je prilika i da volonteri Crvenog krsta rade edukaciju, da se podele paketi hrane socijalno najugroženijim stanovništvu.

Na ove akcije se u nešto većem broju odazivaju žene, 65,8 odsto svih pregledanih bile su žene, kao i stariji stanovnici. Prosečna starost meštana koji su dolazili na preglede bila je 65,5 godina. Delimično je to uslovljeno i demografskom slikom u našim selima, ali i činjenicom da su pregledi obavljani u jutarnjim i prepodnevnim časovima. Ipak, petina pregledanih bila je mlađa od 55 godina.

Rezultati koje su dobili su posledica upravo starosne strukture, jer se s godinama nagomilava višak kilograma i sve je više osoba koje imaju problem s prekomernom težinom. Otuda je u kategoriji najmlađih pregledanih, onih koji su imali između 18 i 30 godina, polovina imala normalnu telesnu masu, a ona polovina koja je „popunjenija” bila je u kategoriji predgojaznosti. Iako bi se moglo očekivati da je najviše gojaznih među najstarijima, ova merenja su pokazala da je upravo još grupa radno aktivnog stanovništva u dobi od 46 do 55 godina najugroženija, i tu je otkriveno najviše gojaznih.

U svojoj analizi dr Nada Kosić Bibić, specijalista socijalne medicine i načelnica Centra za promociju zdravlja pri Zavodu za javno zdravlje u Subotici, ističe da s porastom indeksa telesne mase raste i rizik za nastanak raznih poremećaja zdravlja. Taj rizik je još mali kod pregojaznih, ali se uvećava kako se uvećava i višak kilograma.

„Rezultati merenja akcije ’Selu u pohode 2023’ ukazuju da je u ruralnim mesnim zajednicama visoko zastupljena gojaznost i više je žena s predgojaznošću. Tokom akcije bilo je i novootkrivenih oboljenja, što se tiče hipertenzije i dijabetesa”, navodi dr Kosić Bibić.

Pregledi stanovništva bili su prilika i da se ponove saveti o važnosti promene načina ishrane, usvajanja zdravih stilova života, fizičke aktivnosti, ali i urednog uzimanja prepisanih terapija i odazivanja na redovne skrining preglede.